Mediterrane ziektes

Honden uit Portugal en andere mediterrane landen kunnen ziektes hebben die in Nederland (nog) niet voorkomen, doordat hier het klimaat niet geschikt is voor het soort muggen, teken en zandvliegen dat deze ziektes overbrengt. Honden die via ons geplaatst worden, zijn in Portugal al getest op leishmania, ehrlichia en filaria. Het is raadzaam na ongeveer 9 maanden dit opnieuw te testen en verder altijd alert te blijven op de symptomen van leishmania (ondanks een negatieve test). Bij pups kan vanaf een leeftijd van 6 maanden een betrouwbare test gedaan worden. Als de hond op het moment van adoptie jonger is dan zes maanden, is deze dus nog niet getest. We raden aan dit zo’n 6 a 9 maanden na adoptie alsnog te doen.

Onderzoek

Wij hebben meegewerkt aan Project Leishmania van Universiteit Utrecht. Door zoveel mogelijk honden te onderzoeken die uit Zuid Europa naar Nederland komen, willen ze in kaart brengen hoeveel van deze honden mediterrane ziektes bij zich dragen en hoe deze ziektes zich ontwikkelen. Daarnaast zullen de uitslagen van het onderzoek ook helpen bij het opstellen van een behandelprotocol voor Nederlandse dierenartsen. Helaas zijn namelijk nog niet alle dierenartsen goed op de hoogte van deze ziektes, met soms te laat ingezette behandeling als gevolg. Meer informatie over Project Leishmania vind je via deze link.

Filaria (hartworm)

Hartwormen (Dirofilaria Immitis) zijn wormen die zich nestelen in het hart en de longslagaders. Ze worden overgedragen via muggen en komen in Europa vooral voor in mediterrane landen. Ze kunnen tot ernstige hartproblemen leiden. Als de hond besmet is met slechts een paar wormen zijn er meestal geen klachten. Honden krijgen pas last van hartwormen als deze als volwassen stadia leven in de longslagader of in het hart. De klachten kunnen zijn:

Slechte conditie
Hoesten
Gewichtsverlies
Lage algemene bloeddruk
Flauwtes en omvallen
Vocht in de buikholte
In ernstige gevallen komt de hond te overlijden.

De diagnose kan gesteld worden door middel van een bloedtest. Elke hond die we plaatsen, is al getest op hartworm. Deze bloedtest toont de aanwezigheid van volwassen vrouwelijke hartwormen aan. Omdat het wel 5 tot 7 maanden na besmetting kan duren voordat de wormen volwassen zijn, bewijst een negatieve test niet met 100% zekerheid dat de hond niet met hartworm besmet is. Om zeker te weten dat een hond niet besmet is, is het aan te bevelen om een half jaar tot een jaar na adoptie opnieuw een bloedtest te laten uitvoeren. Hartworm is goed te behandelen, mits deze behandeling op tijd wordt gestart. Een ver gevorderde besmetting is niet meer te behandelen.

Leishmania

Leishmania, of eigenlijk canine leishmaniosis, is een ziekte die wordt veroorzaakt door de parasiet Leishmania infantum. Deze parasiet wordt overgebracht door een bepaald type zandvliegen (muggen) dat niet in Nederland voorkomt, maar wel in mediterrane gebieden. Sommige honden worden niet ziek, terwijl andere honden ernstig ziek kunnen worden en zelfs aan de gevolgen van Canine leishmaniosis kunnen overlijden. Een infectie met de leishmania parasiet kan niet genezen worden, met medicatie is de infectie in de meeste gevallen wel goed onder controle te houden. Het ziektebeeld van Canine leishmaniosis is erg breed:

Algemene ziekteverschijnselen: lusteloos, gewichtsverlies, koorts, verminderde eetlust , bloederige ontlasting/diarree, braken, bleke slijmvliezen.
Huidproblemen, voornamelijk aan de kop (oorranden), maar kunnen over het gehele lichaam optreden.
Verdikte lymfeklieren, bloedneuzen en kreupelheid.
Nierziekten, van een milde proteinurie tot ernstig nierfalen. Chronisch nierfalen is de meest voorkomende oorzaak van sterfte Canine leishmaniosis.
Oogproblemen: ontsteking van de oogleden en oogslijmvliezen, ontsteking van de iris, ontsteking van het hoornvlies.

Adoptiehonden worden onderzocht op Leishmania doormiddel van serologie, waarbij getest wordt op de aanwezigheid van antilichamen tegen Leishmania. Een negatieve test (afwezigheid van antilichamen) betekent dat de hond op dat moment geen leishmania infectie (Canine leishmaniosis) doormaakt. De vorming van antilichamen kan zo’n 5 maanden duren. De hond kan de leishmania parasiet echter levenslang bij zich dragen en jaren later alsnog Canine Leishmaniosis ontwikkelen.

Ehrlichia

Ehrlichia is een parasiet en veroorzaakt in honden de ziekte Ehrlichiose. De Ehrlichia parasiet wordt overgedragen door een bepaald soort teken dat niet in Nederland voorkomt. De Ehrlichia parasiet kan direct problemen veroorzaken, maar ook pas jaren na besmetting voor problemen zorgen. Het is onduidelijk waarom sommige honden de parasiet met zich meedragen en nooit ziekteverschijnselen tonen, terwijl andere honden wel ziek worden. Ziekteverschijnselen kunnen zijn:

Sloom.
Mild gewichtsverlies.
Slechte eetlust.
Uit bloedonderzoek blijkt een bloedarmoede met een tekort aan nieuwe rode bloedcellen (niet regeneratieve anemie), witte bloedcellen en/of bloedplaatjes.
Verhoogde bloedingsneiging als gevolg van een tekort aan bloedplaatjes (thrombocytopenie): bloedneus, bloedverlies urine/ontlasting, bloedingen in de huid (petechiën, ecchymoses).
Slechte nierfunctie

Na een infectie met de parasiet Ehrlichia maakt een hond antilichamen tegen de parasiet. Het aanmaken van deze specifieke antilichamen kan even duren. Vanaf 7 dagen na infectie kunnen er antilichamen tegen de Ehrlichia parasiet in het bloed aanwezig zijn, maar soms kan het ook 28 dagen duren voordat er antilichamen in het bloed kunnen worden aangetoond. De parasiet kan levenslang in de hond aanwezig blijven. Verschijnselen kunnen ook jaren na de infectie openbaren.

Bron: www.dierenziekenhuizen.nl en gecontroleerd en aangevuld en door Dr. C. J. Piek (docent hematologische en immunologische ziekten, Universiteit Utrecht)